Faszerowane zucchiolo
Składniki:
3 zucchiolo
100 g mięsa drobiowego
2 łyki komosy ryżowej
0,5 marchwi
0,5 pietruszki korzeń
1 plaster selera
2 łyżki sosu a’la ketchup (z naszego ebooka)
1 łyżka oliwy z oliwek
1 ząbek czosnku
0,5 różowej cebuli
Przyprawy: bazylia, oregano, majeranek, zioła prowansalskie
natka pietruszki
Sposób przygotowania:
Ugotuj komosę w lekko osolonej wodzie. Na patelni podsmaż mięso, dodaj wyciśnięty przez praskę czosnek i dopraw solą i pieprzem.
Dodaj tarte warzywa i chwilę duś pod przykryciem. Dodaj sos a’la ketchup, przyprawy i całość wymieszaj. Dopraw do smaku. Przekrój zucchiolo na wysokości 3/4 i wydrąż środek. Możesz go zjeść lub dodać do farszu. Faszeruj zucchiolo, przełóż do naczynia żaroodpornego i piecz w piekarniku ok. 30 minut. Opcjonalnie możesz faszerować inne, sezonowe warzywa tj. cukinia czy papryka.
Smacznego!
Sałatka z serem haloumi
Składniki na sałatkę:
- kostka sera halloumi
- 3 garści roszponki lub mixy sałat
- 1 ogórek
- 3 rzodkiewki
- 1/2 czerwonej cebuli
Składniki na dressing:
- 1 mały ząbek czosnku
- 2 łyżki oliwy,
- łyżeczka miodu
… i jeśli jest dobrze tolerowana: łyżeczka musztardy 👌
Sposób przygotowania:
Ser pokrój w paski i podsmaż na patelni po obydwu stronach. Do oliwy dodaj wyciśnięty przez praskę czosnek. Dodaj miód i musztardę ( jeśli dobrze tolerujesz) i całość wymieszaj. Warzywa pokrój i wymieszaj w misce. Dodaj pokrojony ser. Skrop dressingiem. Dodaj ulubione zioła np. oregano, bazylia, zioła prowansalskie.
Smacznego!
Najczęstsze przyczyny migren
MIGRENA
Migrena to dość powszechna choroba neurologiczna. Uznaje się, że migreny dotykają 10-15% populacji światowej. Liczebność osób ciepiących na migrenę może być znacznie niedoszacowana, gdyż wielu pacjentów nie zgłasza się po poradę lekarską. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) umieściła tę chorobę w pierwszej dziesiątce chorób wpływających negatywnie na zdrowie człowieka. Pomimo, iż powszechnie uznaje się bóle głowy za niezagrażające życiu i zdrowiu, wpływają one negatywnie na codziennie funkcjonowanie, obniżając przy tym jakość życia. Warto dodać, że przewlekła migrena wiązać się może z podwyższonym ryzykiem chorób układu sercowo-naczyniowego; może także wpływać na funkcje poznawcze. Migrena cechuje się intensywnym oraz nawracającym bólem głowy, a jej symptomatologia jest bardzo zróżnicowana. Choroba ta najczęściej manifestuje się pod postacią napadu migrenowego bez aury. U ok. 20% osób występuje migrena z aurą, cechująca się wieloma charakterystycznymi objawami neurologicznymi tj.: drętwieniami i mrowieniami ciała, szumami usznymi, zaburzeniami równowagi, zaburzeniami mowy. Pojawiać się mogą również specyficzne zaburzenia wzrokowe tj.: plamy, błyskające światła, zaburzenia ostrości widzenia, niedowidzenie. Warto zaznaczyć, że bólom migrenowym często towarzyszą napięciowe bóle głowy, z którymi często pojawiają się nadwrażliwości zmysłów oraz objawy fizyczne.
STANY ZAPALNE, A MIGRENA
U podłoża migren leżą zmiany neurologiczne oraz naczyniowe w mózgu. Badania eksperymentalne i kliniczne wskazują, że w powstawanie migren zaangażowanych jest wiele neuroprzekaźników. Wśród nich za najistotniejsze uznaje się serotoninę i dopaminę. Wzrost częstości występowania migreny może być związany z różnymi zmianami cywilizacyjnymi. Do czynników, które są powiązane z wzrostem zachorowań na migrenę można zaliczyć niski poziom aktywności fizycznej, zaburzenia rytmu dobowego, nadużywanie leków, nieprawidłowo zbilansowana dieta. Migrena często współwystępuje z innymi zaburzeniami, takimi jak depresja, nadciśnienie tętnicze, otyłość, zaburzenia jedzenia, zaburzenia lękowe, a także inne choroby neurologiczne, reumatyczne i bólowe.
NIETOLERANCJA AMIN BIOGENNYCH
Do najczęstszych przyczyn migreny zaliczamy nietolerancje amin biogennych, zwłaszcza tyraminy i histaminy, których nadmiar może skutkować wzrostem ciśnienia, rozszerzeń naczyń i w konsekwencji wystąpieniem migreny.
MAO, czyli monoaminooksydaza to enzym metabolizujący aminokwas tyraminę. Reakcja tyraminowa, związana z niedostateczną produkcją enzymu wiąże się wystąpieniem uporczywych dolegliwości po spożyciu produktów bogatych w tyraminę. DAO to kolejny enzym, którego zadaniem jest metabolizowanie histaminy w świetle jelit, pochodzącej z pożywienia oraz mikroorganizmów zasiedlających przewód pokarmowy. Osoby z pierwotnych lub wtórnych niedoborem tego enzymu, także znajdują się w grupie osób wśród których występuje zwiększone ryzyko wystąpienia migrenowych bóli głowy. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat związku migreny z nietolerancją histaminy z niedoboru enzymu DAO, zapraszamy do przeczytania naszego wpisu na blogu www.nietolerancjahistaminy.pl
NIEDOBÓR MAGNEZU
Tlenek azotu (NO) jest jednym z mechanizmów rozkurczu naczyń krwionośnych. Magnez jest pierwiastkiem niezbędnym do uwolnienia uwięzionego NO z komórek. Magnez jest również antagonistą receptora NMDA(kwas n-metylo-d-asparaginowy) który może blokować glutaminian. Skąd się mogą brać niedobory magnezu w organizmie? Przyczyną może być nadmierne wydalanie magnezu ze względu na narażenie na długotrwały stres, genetycznie uwarunkowane upośledzenie jego wchłaniania czy też niedostateczną podaż w diecie.
ZABURZENIA METYLACJI I NIEDOBORY WITAMIN Z GRUPY B
Według niektórych badań migreny mogą być spowodowane niedoborem witaminy B6, która wraz z magnezem moduluje poziom tlenku azotu (NO) w komórkach. Witaminy B12, B6 oraz B9 ( kwas foliowy) należą do tzw. donorów metylacyjnych. Witamina B6 wpływa na metabolizm białek i aminokwasów, węglowodanów oraz lipidów. Bierze udział w biosyntezie neurotransmiterów takich jak serotonina, dopamina, GABA. Witamina bierze udział w przemianach do homocysteiny i glutanionu. Witamina B6 odpowiada za syntezę kolagenu, hemu, tauryny, kreatyny, kwasu niacynowego.
STRES
Chroniczny (przewlekły) stres rozregulowuje złożone mechanizmy, co może prowadzić do nieproporcjonalnie wzmocnionej odpowiedzi na bodziec stresowy i do nadmiernego wydzielania związków regulatorowych. Skutkiem takiego stanu może być rozwój procesów zapalnych, rozregulowanie gospodarki hormonalnej, znaczne zaburzenia pracy układu nerwowego, pokarmowego, czy immunologicznego. Wśród związków wydzielanych w odpowiedzi na stres znajduje się także histamina, ponieważ jako hormon tkankowy odgrywa ona ważną rolę w „obronie” organizmu przed potencjalnym zagrożeniem. Niestety, u osób, które na co dzień zmagają się z nadmierną ilością histaminy w organizmie, jej wzrost w wyniku odpowiedzi na stres może przyczyniać się do nasilenia dokuczliwych objawów. Co więcej, długotrwała ekspozycja na stres i związana z nią ciągła aktywacja komórek tucznych i nadmierna sekrecja histaminy mogą przyczynić się do wystąpienia objawów nietolerancji histaminy nawet u tych osób, które nie miały wcześniej podobnych objawów i nie mają zdiagnozowanego niedoboru DAO. Chroniczny (przewlekły) stres rozregulowuje te złożone mechanizmy, co może prowadzić do nieproporcjonalnie wzmocnionej odpowiedzi na bodziec stresowy i do nadmiernego wydzielania związków regulatorowych.
HORMONY
Migreny występują niemal trzykrotnie częściej u kobiet, niż u mężczyzn. Jest to w dużym stopniu związane z gospodarką hormonalną i zmianami stężeń hormonów w ciągu całego życia kobiety. Analizując zależność między wiekiem kobiet, a częstością występowania migren oraz ich obrazem klinicznym możemy zauważyć, że oba te czynniki są mocno związane z przełomowymi momentami w rozwoju płciowym kobiety – okresem dojrzewania, okresem maksymalnej płodności oraz okresem przekwitania. Związku migreny z gospodarką hormonalną przeczytasz na naszym wpisie na blogu.
GENY
Uwarunkowania genetyczne i obecność niekorzystnych wariantów niektórych genów mogą zwiększać ryzyko powstania migren na niektórych etapach życia.
Nasza współpraca z Fundacją Biedronki
Jednym z partnerów FoodMed Centrum jest Fundacja Biedronki.
Nasze Centrum już drugi rok współpracuje z Fundacją Biedronki przy realizacji programu Danie Wspólnych Chwil, który kierowany jest do Kół Gospodyń Wiejskich z całej Polski.
W ramach programu, KGW organizują spotkania integracyjne dla seniorów ze swoich lokalnych społeczności. Ideą programu jest przeciwdziałanie samotności i izolacji seniorów, integracja seniorów z lokalnej społeczności, a przede wszystkim – wspólne spędzenie czasu przy wspólnym posiłku. Koła Gospodyń Wiejskich z całej Polski dokładają wszelkich starań, aby jak najlepiej ugościć najbardziej sędziwych mieszkańców ze swoich lokalnych społeczności – przygotowują pyszne regionalne potrawy, zapraszają ciekawych gości i organizują różnego rodzaju aktywności, dzięki którym wspólnie spędzony czas jest dla uczestników spotkań jak najbardziej wartościowy.
Jaka jest nasza rola w tym programie?
Odpowiadamy za merytoryczną stronę tego programu – tę poświęconą zdrowemu odżywianiu. Nasza dietetyczna, Katarzyna Nowak, jest dietetykiem Programu Danie Wspólnych Chwil. W ramach swojej działalności przygotowuje materiały edukacyjne dla uczestników programu, prowadzi webinary i opracowuje narzędzia, dzięki którym seniorzy uczestniczący w spotkaniach mogą sukcesywnie wprowadzać zdrowe nawyki żywieniowe. Słowem – oswaja temat zdrowego wśród seniorów i dba o to, by, przy okazji integracji, pojawił się także akcent dbania o zdrowie i dobre samopoczucie.
Więcej informacji na temat programu znajdziecie na facebookowym profilu:
www.facebook.com/daniewspolnychchwil
Gang Mocniaków już w Biedronce
Przy okazji współpracy z Fundacją Biedronki, miałyśmy także okazję dołożyć od siebie małą cegiełkę do projektu Gang Mocniaków, który był realizowany w ubiegłym roku przez sieć sklepów Biedronka. Stworzyłyśmy treści edukacyjne poświęcone budowie zdrowych nawyków żywieniowych w rodzinie oraz zdrowej diecie seniorów. Nasze publikacje możecie znaleźć na stronie programu:
www. gangmocniakow.pl/
Bardzo dziękujemy Fundacji Biedronki za zaufanie i cieszymy się, że wspólnie możemy robić tak wspaniałe i potrzebne rzeczy.
Makaron z kurczakiem i brokułem HIT
Przepis na makaron z kurczakiem dla osób z nietolerancją histaminy
Składniki:
- 120g kurczaka
- 4 różyczki brokuła
- 1 szklanka makaronu kukurydzianego
- 1/2 cebuli
- 1 czosnek
- 1 łyżka oliwy z oliwek
- Przyprawy: sól, pieprz, słodka papryka
- 1 łyżka nasion słonecznika lub pestek dyni
Sposób przygotowania:
Pokrój kurczaka w cienkie plastry i dopraw do smaku solą, pieprzem i słodką papryką. Na oliwie podsmaż pokrojoną cebulę oraz wyciśnięty przez praskę czosnek. Po chwili dodaj kurczaka i smaż każdą ze stron po kilka minut. Podlej niewielką ilością wody i duś pod przykryciem do miękkości. W międzyczasie ugotuj makaron i brokuł w osolonej wodzie. Wyłóż na talerz makaron, brokuła i mięso. Całość posyp nasionami słonecznika lub pestkami dyni. Danie możesz posypać dobrze tolerowanymi ziołami np. bazylia, natka pietruszki.
Sałatka z burakiem i mozzarellą HIT
Przepis na sałatkę z burakiem i mozzarellą dla osób z nietolerancja histaminy
Składniki:
- roszponka
- ser typu mozzarella ( małe kulki)
- burak gotowany lub parowany
- olej lniany
- przyprawy: sól, pieprz, oregano
Sposób przygotowania:
Pokrój buraki w cienkie plastry. Na talerz wyłóż roszponkę, kulki mozzarelli, plastry buraka. Dopraw do smaku i posyp suszonym oregano.
Dieta niskohistaminowa może przynieść ulgę osobom zmagającym się z insulinoopornością, chorobą Hashimoto, migrenami czy problemami jelitowymi, ponieważ ogranicza spożycie produktów nasilających stan zapalny i pozwala lepiej kontrolować reakcje organizmu na pokarm. Jednym z prostych sposobów na urozmaicenie takiego jadłospisu jest właśnie sałatka z burakiem i mozzarellą ale w naszym sklepie znajdziesz wiele gotowych diet i e-booków z przepisami zawierającymi produkty bezpieczne dla osób zmagających się z nietolerancją histaminy.
Zachęcamy do zapoznania się ze stroną: https://foodmedcentrum.pl/dieta-hit-nietolerancja-histaminy/, gdzie dowiesz się, czym jest histamina, na czym polega nietolerancja oraz w jaki sposób możemy pomóc w ułożeniu bezpiecznego i smacznego planu żywieniowego.
Placuszki bezglutenowe HIT -przepis
Przepis na placuszki "mascarpone", bezglutenowe dla osób z nietolerancja histaminy
Składniki:
- 3 jajka
- 3 łyżki serka mascarpone
- 3 łyżki mąki kokosowej
- 1 łyżeczka erytrytolu
- 1/4 łyżeczki proszku do pieczenia
- 1 łyżka oleju do smażenia
Sposób przygotowania:
Jajka zmiksuj z serkiem. Dodaj pozostałe składniki i wymieszaj. Rozgrzej patelnię, dodaj niewielką ilość oleju i nakładaj po 1 dużej łyżce. Smaż do zarumienia po obydwu stronach.
Program Mentoringowy Kobieta HIT
Zdiagnozowano u Ciebie nietolerancję histaminy i nie wiesz od czego zacząć?
Potrzebujesz wsparcia specjalisty i narzędzi, dzięki którym Twoje życie z nietolerancją histaminy stanie się łatwiejsze, a Twoje dokuczliwe objawy wreszcie się wyciszą?
Nasz Program Mentoringowy Kobieta HIT to rozwiązanie, którego szukasz!
Jako doświadczone dietetyczki kliniczne od lat pomagamy kobietom w odzyskiwaniu zdrowia, równowagi hormonalnej i dobrego samopoczucia. Na bazie naszych wieloletnich doświadczeń, stworzyłyśmy Program Kobieta HIT, by pomóc kobietom, które zmagają się z nietolerancją histaminy i potrzebują kompleksowego wsparcia, by wyciszyć dokuczliwe objawy, takie jak: migreny, pokrzywki, bóle brzucha, wzdęcia, przewlekły katar, opuchlizny, przewlekłe zmęczenie i wiele innych!
Czy Ty równiesz szukasz kompleksowego wsparcia?
Nadmiar histaminy w organizmie może przyczyniać się do występowania trudnych i dokuczliwych objawów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Wiele osób dowiaduje się o nietoleracnji histaminy po wielu latach bezskutecznych poszukiwan przyczyny swoich dolegliwości. Dzięki naszemu Programowi nie będziesz musiała poświęcać kolejnych miesięcy na opracowywanie diety i suplementacji – zrobimy to za Ciebie i będziemy monitorować Twoje postępy.
Przez 10 tygodni będziemy z Tobą, aby pomóc Ci w procesie wdrażania diety, suplementacji i innych elementów, dzieki którym pozbędziesz się uciążliwych objawów
Stworzyłyśmy Program, który pomoże Ci pozbyć się dokuczliwych objwów i wyjść z ograniczeń żywieniowych. Chcemy przeprowadzić Cię przez dwie fazy diety w nietolerancji histaminy (fazę eliminacji i fazę reintrodukcji) tak, aby Twoje życie z nietolerancją histaminy stało się łatwiejsze. Przez 10 tygodni będziemy z Tobą i damy Ci edukację, narzędzia i wsparcie
Nasz Program Kobieta HIT to nie tylko dieta i suplementacja. To także 8 tematycznych spotkań online z dietetyczkami klinicznymi – Olą i Kasią. Podczas spotkań omówimy zagadnienia związane z diagnostyką, suplementacją i dietoterapią. Porozmawiamy o tym, jak przywrócić równowagę mikrobiologiczną w jelitach i jaką rolę w nietolerancji histaminy odgrywa Twój stan psychoemocjonalny. Każde spotkanie to także przestrzeń do zadawania pytań i dzielenia się doświadczeniami – każda z Uczestniczek ma inną historię, dolegliwości i tolerancję na żywność, leki, suplementy. W związku z tym, zależy nam na tym, by poprzez aktywne uczestnictwo w spotkaniach, każda uczestniczka otrzymała odpowiedzi na najbardziej nurtujące ją pytania i uzyskała wsparcie dostosowane do jej aktualnych potrzeb.
Dołączając do naszego wyzwania otrzymasz stały kontakt ze specjalistkami przez cały czas trwania Programu – nie będziesz sama ze swoimi trudnościami i wątpliwościami.
Działając wspólnie – możemy wiele! Dołączając do Programu Kobieta HIT otrzymasz wsparcie grupy kobiet, które, podobnie jak ty – walczą o siebie.
Każda osoba dołączająca do Programu otrzyma dostęp do zamkniętej grupy na Facebooku – to będzie nasza wspólna przestrzeń, w której będziemy dzielić się swoimi doświadczeniami, zadawać pytania i po prostu – dawać wsparcie. Na grupie będą dodatkowo organizowane spotkania live.
PROGRAM MENTORINGOWY
KOBIETA HIT
- Plany posiłków, zalecenia diagnostyczne i suplementacyjne
Celem programu jest pomoc w przeprowadzeniu uczestniczek przez pierwszą i drugą fazę diety w nietolerancji histaminy. Dążymy do tego, by uczestniczki pozbyły się dokuczliwych objawów, wyszły ze swoich ograniczeń żywieniowych i odzyskały kontrolę nad swoim zdrowiem. Szablonowe plany posiłków oraz ebooki z przepisami mają być jedynie pomocą w tym procesie. Dodatkowo, skupimy się na uzupełnieniu diagnostyki i włączeniu celowanej suplementacji.
- 8 spotkań z dietetyczkami klinicznymi i dostęp do zamkniętej grupy na FB
Zamknięta grupa to jedno z narzędzi komunikacji w Programie. Każda z uczestniczek może w niej zadawać pytania, dzielić się swoimi spostrzerzeniami...i uzyskać wsparcie, zarówno od specjalistek, jak i od innych uczestniczek.
- Dodatkowe materiały edukacyjne przesyłane po spotkaniach.
Zależy nam, abyś miała narzędzia, do których zawsze możesz wrócić. Materiały edukacyjne będą dostosowywane do potrzeb każdej uczesticzki - oznacza to, że oprócz informacji, które będą kierowane do wszystkich uczestniczek, do materiałów przesłanych po spotkaniu będziemy dołączać także informacje szczegółowe dla każdej uczestniczki. Choć Program ma charakter grupowy, zależy nam na indywidualnym podejściu, ponieważ u każdej z uczestniczek życie z nietolerancją histaminy może wyglądać zupełnie inaczej!
- Startujemy 09.09.25. godz. 18.00 – pierwsze spotkanie
- Koniec: 28.10.2025 (uwzględniamy przerwę świąteczno-noworoczną)
- Koszt: 599 zł
- 8 tematycznych spotkań online z Olą i Kasią
- Plany posiłków dla pierwszej i drugiej fazy diety niskohistaminowej
- Zalecenia diagnostyczne i suplementacyjne
- Dostęp do ebooków ze sklepu www.foodmedcentrum.pl
- Dostęp do zamkniętej grupy na fb przez cały okres trwania programu
- Dodatkowe materiały edukacyjne po każdym spotkaniu
- Stały kontakt ze specjalistkami podczas trwania programu!
Jeśli chcesz dołączyc do naszego wyjątkowego Programu Mentoringowego, wypełnij formularz zgłoszeniowy
Farmakoterapia i Dietoterapia w Zespole Przerostu Bakteryjnego (SIBO)
Mikrobiota jelitowa, nazywana także florą bakteryjną, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia przewodu pokarmowego. Zaburzenia jakościowe oraz ilościowe mikrobioty, znane jako dysbioza, mogą prowadzić do różnych schorzeń jelitowych, takich jak Zespół Rozrostu Bakteryjnego (SIBO)
Czym jest SIBO?
Przerost bakteryjny SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to pojawienie się i rozrost w jelicie cienkim bakterii, które fizjologicznie w największej ilości bytują w jelicie grubym. Gdy jeden z mechanizmów jelit nie działa prawidłowo, może wówczas dojść do kolonizacji bakterii w miejscu, które nie jest dla nich przeznaczone. SIBO to schorzenie charakteryzujące się nadmiernym wzrostem bakterii w jelicie cienkim, prowadzącym do szeregu objawów, takich jak bóle brzucha, wzdęcia, zaburzenia wypróżniania i inne dolegliwości trawienne. W leczeniu SIBO kluczową rolę odgrywają zarówno farmakoterapia, jak i dietoterapia - zwłaszcza dieta oparta na produktach Low FODMAP oraz HIT. Dieta polega na obniżaniu stężenia histaminy w świetle jelit oraz utrudnieniu ponownego wzrostu bakterii, poprzez redukcję dostępności substancji odżywczych. W tym artykule omówimy te dwie gałęzie terapeutyczne oraz ich synergiczne działanie.
Najczęstsze przyczyny SIBO:
- wady anatomiczne
- podeszły wiek
- długotrwale stosowana farmakoterapia
- niedobory odporności
- niedożywienie, w tym niedokrwistość
- dieta obfitująca w żywność wysoko przetworzoną
- achlorchydia (bezkwaśność)
- zaburzenia czynnościowe oraz choroby przewodu pokarmowego
- choroby przewlekłe
- celiakia
- neuropatia cukrzycowa
- przewlekły stres
Najczęściej występujące objawy SIBO:
- bóle brzucha
- nudności
- wymioty
- wzdęcia
- gazy
- chroniczne zaparcia i biegunki (wodniste i tłuszczowe)
- odbijanie
- astma
- stany lękowe, depresyjne
- spadek wagi
- refluks
- zgaga
- anemia
- nietolerancje pokarmowe
- bóle stawów
- fibromialgia
- problemy skórne
- zespół niespokojnych nóg
- zespół przewlekłego zmęczenia
- ataksja
- rumień guzowaty
Diagnostyka SIBO
Choć do tej pory nie ustalono złotego standardu diagnostycznego w przypadku SIBO, coraz powszechniej stosuje się testy oddechowe. Badania oddechowe są proste w wykonaniu i nieinwazyjne,. Polegają one na monitorowaniu stężenia wodoru lub wodoru i metanu w wydychanym powietrzu, po podaniu pacjentowi substratu w postaci laktulozy lub glukozy. Jeśli w jelicie cienkim brakuje enzymów do trawienia cukru, powstaje gaz, który zostaje zaabsorbowany przez ścianę jelita cienkiego lub grubego. Następnie zostaje on przetransportowany do płuc i wydalany z ustroju w wydychanym powietrzu. Wodorowy test oddechowy wykonuje się na czczo (12 godzin od ostatniego posiłku) za pomocą analizatora mierzącego ilość wydychanego wodoru w ciągu dwóch godzin po doustnym obciążeniu określonym cukrem. Zgodnie z amerykańskimi wytycznymi, do rozpoznania SIBO konieczny jest wzrost stężenia wodoru o ≥ 20 ppm w stosunku do wartości wyjściowej w ciągu 90 minut od podania substratu. Dodatkowo, niektóre gastrolizery umożliwiają pomiar stężenia metanu, indykatora zespołu rozrostu metanogenów w jelitach (IMO). Ważne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do testu oddechowego. W praktyce klinicznej, pozytywny wynik testu oddechowego powinien być zawsze interpretowany w oparciu o objawy kliniczne pacjenta przed ustaleniem ostatecznego rozpoznania i wdrożeniem leczenia.
Więcej o samym badaniu przeczytasz TUTAJ.
Farmakoterapia w leczeniu SIBO
Leczenie Zespołu Przerostu Bakteryjnego (SIBO) wymaga zindywidualizowanego podejścia, a wybór leków zależy od osobniczych potrzeb pacjenta. Współpraca z lekarzem oraz farmaceutą jest kluczowa w doborze skutecznej farmakoterapii, a monitorowanie postępu leczenia i ewentualne dostosowanie terapii są istotne dla osiągnięcia optymalnych rezultatów. W przypadku SIBO, do najczęściej wykorzystywanych narzędzi farmakologicznych zaliczamy:
Antybiotyki
Ryfaksymina: Ryfaksymina alfa, znana również pod handlową nazwą Xifaxan, to makrolid z grupy ansamycyn, który wykazuje szerokie spektrum działania antybakteryjnego na patogeny Gram-dodatnie i Gram-ujemne zarówno tlenowe, jak i beztlenowe. Ryfaksymina alfa aktywnie ogranicza przyleganie bakterii, internalizację i translokację poprzez wpływ na komunikację międzybakteryjną, która polega na przekazywaniu informacji między bakteriami za pomocą licznych związków chemicznych. Ryfaksymina alfa hamuje miejscowe i ogólnoustrojowe procesy zapalne, co zdecydowanie korzystnie wpływa na skład mikrobioty jelitowej, między innymi poprzez wzrost liczebności korzystnych bakterii, takich jak Bifidobacterium, Faecalibacterium prausnitzii i Lactobacillus oraz poprzez indukcję oporności bakteryjnej. Zaletą tego leku jest niska absorpcja przez układ krwionośny, co minimalizuje skutki uboczne.
Metronidazol: Metronidazol to chemioterapeutyk z grupy pochodnych imidazolu o działaniu bakteriobójczym i pierwotniakobójczym. Metronidazol jest skuteczny wobec wielu szczepów beztlenowych bakterii i pierwotniaków, lecz nie jest aktywny wobec bakterii tlenowych ani względnie beztlenowych. Działanie metronidazolu w komórkach wrażliwych bakterii i pierwotniaków prowadzi do uszkodzenia kwasu nukleinowego DNA, czego konsekwencją jest śmierć komórek drobnoustrojów.
Neomycyna: Neomycyna, będąca częścią grupy aminoglikozydów, to antybiotyk, który wykazuje silne działanie bakteriobójcze. Neomycyna działa na bakterie Gram-ujemne, zaburzając proces biosyntezy białek w komórkach bakteryjnych. Lek ten bardzo słabo wchłania się z przewodu pokarmowego. Stosowany jest często w celu wyjałowienia przewodu pokarmowego.
Prokinetyki
Leki prokinetyczne, w zależności od swojego mechanizmu działania, wspomagają perystaltykę jelit, poprawiając proces trawienia i wypróżniania. Prokinektyki to preparaty, które znajdują zastosowanie głównie w leczeniu zaburzeń funkcji motorycznej przewodu pokarmowego. Znane i stosowane od dawna, poprzez odpowiednie mechanizmy neurohumoralne wpływają na pobudzenie motoryki przewodu pokarmowego, przede wszystkim górnego odcinka – perystaltyki przełyku, przyspieszenie opróżniania żołądka i skrócenie czasu pasażu jelitowego. W procesie regulacji neurohumoralnej motoryki przewodu pokarmowego główną rolę odgrywają acetylocholina, a także serotonina i dopamina.
- Itopryd (Zirid®, Prokit®): Jest antagonistą receptora dopaminowego D2 i inhibitorem acetylocholinesterazy. Charakteryzuje się minimalnym ryzykiem interakcji lekowych i dobrą tolerancją.
- Cyzapryd (Gasprid®): Działa jako agonista receptora serotoninowego 5-HT4. Jego stosowanie wymaga szczególnej ostrożności z powodu ryzyka poważnych działań niepożądanych, zwłaszcza kardiologicznych.
- Metoklopramid: Choć był stosowany przewlekle, obecnie jest wycofany z tego zastosowania z powodu wielu działań niepożądanych, w tym groźnych powikłań neurologicznych.
- Erytromycyna: Wykazuje właściwości prokinetyczne jako agonista receptora motyliny. Stosowana przed gastroskopią ułatwia opróżnianie żołądka z krwi i skrzepów.
- Trimebutyna (Debretin®, Debridat®, Tribux®, Ircolon®): Wykazuje właściwości prokinetyczne poprzez wpływ na receptory opioidowe μ i δ.
- Iberogast: Jest złożonym preparatem ziołowym, także wykazującym właściwości prokinetyczne.
Probiotyki
Probiotykoterapia w leczeniu Zespołu Przerostu Bakteryjnego stanowi obszar, który wymaga dalszych badań i indywidualnego podejścia do każdego przypadku. Różnice w skuteczności i potencjalne ryzyko powinny być uwzględniane przy doborze odpowiednich probiotyków. W kontekście braku jednoznacznych wytycznych, ważne jest, aby decyzje terapeutyczne były podejmowane w oparciu o aktualną wiedzę i indywidualne potrzeby pacjenta, przy jednoczesnym monitorowaniu ewentualnych zmian w przebiegu SIBO pod wpływem probiotykoterapii.
Dietoterapia w leczeniu SIBO, czyli FODMAP HIT
Po zakończeniu leczenia warto wprowadzić tymczasowo dietę eliminacyjną Fodmap i HIT. Wielu pacjentów ze zdiagnozowanym SIBO boryka się z nietolerancją histaminy HIT. Warto nadmienić, że sama histamina, jako hormon tkankowy pełni w naszym organizmie szereg istotnych funkcji i jedynie brak równowagi między wytwarzaniem tej aminy, a zdolnością do jej redukcji może skutkować występowaniem dokuczliwych objawów. Najczęstsze objawy nietolerancji histaminy ze strony przewodu pokarmowego to biegunki, wzdęcia, kolki brzuszne czy zgaga. Dlatego połączenie powszechnie znanego od lat protokołu diety Low Fodmap z protokołem diety HIT przynosi najkorzystniejsze efekty w dietoterapii.
To co łączy te dwa protokoły, to fakt, iż składają się z dwóch faz: fazy ścisłej eliminacji oraz fazy reintrodukcji polegającej na stopniowym wprowadzaniu wyeliminowanych grup produktów.
Zacznijmy od pojęcia FODMAP: Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols (Fermentujące Oligosacharydy Disacharydy Monosacharydy i Poliole). Węglowodany fermentujące, słabo wchłaniane o wysokim ciśnieniu osmotycznym.
FODMAP polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu węglowodanów i ich pohodnych alkoholowych, które są słabo przyswajane przez jelito cienkie, a fermentując stają się pokarmem dla bakterii powodujących dolegliwości takie jak uporczywe wzdęcia, kolki brzuszne czy biegunki.
Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie FODMAP?
- Oligosacharydy
Należą do nich między innymi fruktany (pszenica, topinambur, czosnek, cebula, buraki, brukselka, brokuły, dynia ) i galaktany (warzywa strączkowe). - Disacharydy
To przede wszystkim laktoza, cukier mleczny (wszystkie przetwory mleczne nie oznaczone jako bezlaktozowe) i sacharoza (cukier stołowy). - Monosacharydy
To glukoza, galaktoza i fruktoza. Spośród nich najwięcej problemów przysparza fruktoza, czyli cukier prosty występujący głównie w owocach. Szczególnie skoncentrowana jest w sokach owocowych i owocach suszonych. Szczególnie ważne jest, by wyeliminować produkty, które zawierają więcej fruktozy niż glukozy (fruktoza jest wówczas gorzej wchłaniana), takie jak jabłka, mango, arbuzy, wiśnie, miód czy syrop glukozowo-fruktozowy. - Poliole
To np: ksylitol, mannitol, sorbitol. Różnego rodzaju poliole znajdziemy w produktach takich jak.: jabłka, morele, wiśnie, jeżyny, brzoskwinie, grzyby, seler, kalafior czy awokado; także w produktach przetworzonych i zbożach.
HIT polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu produktów poddanych fermentacji; długodojrzewających oraz produktów wpływających na wzrost tzw. endogennej histaminy w organizmie.
Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie HITw pierwszej kolejności?
- owoce morza, wędzone ryby
- dojrzewające, suszone mięso
- dojrzewające sery
- produkty fermentowane i kiszone: maślanka, kefir, kiszone ogórki, kapusta
- cytrusy, truskawki
- pomidory, bakłażan, awokado
- kakao
- pszenica, drożdże
- strączki
- wino, piwo, szampan
Protokół dietetyczny składa się z dwóch faz.
- Pierwsza trwa około 6-8 tygodni i polega na unikaniu produktów bogatych w FODMAP i HIT.
- Druga faza tzw. reintrodukcji jest znacznie dłuższa i zależy od osobniczej tolerancji produktów wprowadzanych z powrotem do diety. Nowe pokarmy należy wprowadzać pojedynczo, najlepiej raz na kilka dni, obserwując reakcję organizmu. Pamiętaj, nie powinno się zbytnio przedłużać stosowania ścisłej diety eliminacyjnej, ponieważ eliminacja wielu produktów stwarza ryzyko wystąpienia niedoboru cennych dla naszego zdrowia składników odżywczych, w tym białka, błonnika, witamin i minerałów.
W zespole przerostu bakteryjnego (SIBO), kombinacja farmakoterapii i dietoterapii opartej na produktach Low FODMAP stanowi kompleksowe podejście do leczenia. Współpraca pacjentów z lekarzem oraz dietetykiem jest kluczowa dla osiągnięcia skutecznych i długotrwałych rezultatów. Dążenie do równowagi między farmakoterapią, a dietą może przynieść ulgę pacjentom i poprawić ich jakość życia. Ryfaksymina alfa, jako niewchłanialny z przewodu pokarmowego eubiotyk, wydaje się obiecywać rewolucję w leczeniu chorób wynikających z dysbiozy mikrobioty jelitowej. Jego wielokierunkowe działanie, sprawia, że może on być kluczowym elementem terapii przyczynowej. Doprowadzanie do stanu eubiozy za pomocą ryfaksyminy alfa staje się więc obecnie obszarem wielu badań i nadzieją dla pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi oraz chorobami zapalnymi jelit. Należy zdecydowanie pamiętać, że choć leczenie i dieta mogą nam umożliwić wyciszenie wielu przykrych dolegliwości, zawsze powinniśmy szukać przyczyn stanu, w jakim się znaleźliśmy.
Jeśli masz zdiagnozowane SIBO, skontaktuj się z nami - od lat prowadzimy pacjentów z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego.
Możesz także skorzystać z naszych gotowych planów żywieniowych i diety - przygotowane przez nas diety FODMAP + HIT znajdziesz TUTAJ
Autor: dietetyk kliniczny FoodMed Centrum Aleksandra Majsnerowska
Źródła:
https://gastroenterologia-praktyczna.pl/a5285/Rola-prokinetykow-w-leczeniu-wybranych-chorob-gornego-odcinka-przewodu-pokarmowego.html/m336
https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/40607
https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/39289,Neomycinum-TZF-tabletki
https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=596
https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/91888,Metronidazol-Polpharma-tabletki
https://www.termedia.pl/Zespol-rozrostu-bakteryjnego-SIBO-Jak-go-diagnozowac-i-leczyc-w-praktyce-lekarza-rodzinnego-w-swietle-nowych-wytycznych-,98,46669,1,0.html