Dieta FODMAP w leczeniu SIBO
Przerost bakteryjny SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to pojawienie się i rozrost w jelicie cienkim bakterii, które fizjologicznie w największej ilości bytują w jelicie grubym. Rzadziej zdarzają się przypadki przerostu gatunków, które na co dzień bytują w jelicie cienkim. Gdy jeden z mechanizmów jelit nie działa prawidłowo, może wówczas dojść do kolonizacji bakterii w miejscu, które nie jest dla nich przeznaczone.
Do najczęstszych przyczyn SIBO zaliczamy:
- wady anatomiczne,
- podeszły wiek,
- długotrwała farmakoterapia,
- niedobory odporności,
- niedożywienie,
- dieta obfitująca w żywność wysoko przetworzoną,
- achlorchydia ( bezkwaśność)
- choroby z autoagresji,
- nietolerancje pokarmowe, w tym celiakia
Do najczęstszych objawów SIBO zaliczamy:
- bóle brzucha
- nudności
- wymioty
- wzdęcia
- gazy
- chroniczne zaparcia i biegunki (wodniste i tłuszczowe)
- odbijanie
- objawy alergii
- astma
- niepokój
- stany lękowe, depresyjne
- spadek wagi
- refluks
- zgaga
- anemia
- nietolerancje pokarmowe
- bóle stawów
- fibromialgia
- problemy skórne
- zespół niespokojnych nóg
- zespół przewlekłego zmęczenia
- ataksja
- rumień guzowaty
Diagnostyka SIBO polega na wykonaniu testu wodorowego lub wodoro-metanowego.
Leczenie SIBO opiera się głównie na farmakoterapii. Po zakończeniu leczenia należy wprowadzić tymczasowo dietę eliminacyjną Fodmap i HIT. Wielu pacjentów ze zdiagnozowanym SIBO boryka się z nietolerancją histaminy HIT. Sama histamina, jako hormon tkankowy pełni w naszym organizmie szereg funkcji za pośrednictwem receptorów. Jedynie brak równowagi między wytwarzaniem histaminy, a zdolnością do jej redukcji. Najczęstsze objawy nietolerancji histaminy ze strony przewodu pokarmowego to biegunki, wzdęcia, kolki brzuszne czy zgaga.
FODMAP polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu węglowodanów i pochodnych od nich alkoholi, które są słabo przyswajane przez jelito cienkie, a fermentując są pokarmem dla bakterii powodujących wzdęcia i nieprawidłową pracę jelit.
Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie FODMAP?
- Oligosacharydy: Należą do nich między innymi fruktany (pszenica, topinambur, czosnek, cebula, buraki, brukselka, brokuły, dynia ) i galaktany (warzywa strączkowe).
– Disacharydy: to przede wszystkim laktoza, cukier mleczny (wszystkie przetwory mleczne nie oznaczone jako bezlaktozowe) i sacharoza (cukier stołowy).
– Monosacharydy: to glukoza, galaktoza i fruktoza. Spośród nich najwięcej problemów przysparza fruktoza, czyli cukier prosty występujący głównie w owocach. Szczególnie skoncentrowana jest w sokach owocowych i owocach suszonych. Szczególnie ważne jest, by wyeliminować produkty, które zawierają więcej fruktozy niż glukozy (fruktoza jest wówczas gorzej wchłaniana), czyli jabłka, mango, arbuzy, wiśnie, miód czy syrop glukozowo-fruktozowy.
– Poliole: to np: ksylitol, mannitol, sorbitol. Różnego rodzaju poliole znajdujące się w produktach tj.: jabłka, morele, wiśnie, jeżyny, brzoskwinie, grzyby, seler, kalafior czy awokado, w produkty przetworzone i zboża.
HIT polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu produktów poddanych fermentacji, długodojrzewających oraz produktów tzw. liberatorów histaminy.
Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie HIT?
- produkty wysokohistaminowe: długodojrzewające sery, mięso, ryby,
- produkty fermentowane i kiszone: maślanka, kefir, kiszone ogórki, kapusta
- owoce morza, wędzone ryby
- cytrusy, truskawki
- pomidory, bakłażan, awokado
- kakao
- pszenica, drożdże
- wino, szampan
Protokół dietetyczny składa się z dwóch faz.
- Pierwsza trwa około 6-8 tygodni i polega na unikaniu produktów bogatych w FODMAP i HIT.
- Druga faza jest znacznie dłuższa i zależy od reakcji danej osoby na wprowadzane z powrotem do diety niektórych produktów. Nowe pokarmy należy wprowadzać pojedynczo, raz na kilka dni, obserwując reakcję. Nie powinno się zbytnio przedłużać stosowania diety, ponieważ eliminacja wielu warzyw i owoców może prowadzić do niedoborów błonnika, witamin i minerałów.
Należy zdecydowanie pamiętać, że to dieta, która najprawdopodobniej nie wyleczy przyczyn ale pozwoli pozbyć nam się wielu przykrych dolegliwości, ale nie zwalnia nas to z szukania źródeł stanu, w jakim się znaleźliśmy.
Dietoterapia powinna być stosowana tymczasowo, najlepiej pod okiem specjalisty. Szablon diety FODMAP + HIT znajduje się TUTAJ
Skażone ryby – śmiertelne zagrożenie
Docierają do nas niepokojące informacje na temat skażenia rzeki Odry rtęcią. Miejmy nadzieję, że informacje te nie zostaną potwierdzone, gdyż spożycie żywności zatrutej tym wysoce toksycznym metalem stwarza ogromne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz zwierząt. Niestety obecny stan naszych wód nie jest w najlepszy, o czym od wielu lat alarmują naukowcy i ekolodzy. Polskie rzeki zanieczyszczane się wieloma potencjalnie niebezpiecznymi substancjami pochodzącymi ze ścieków przemysłowych i komunalnych, transportu, rolnictwa tj.: dioksyny, pestycydy, metale ciężkie (metylortęć) itp. Okazuje się, że sporą część zrzutów stanowią nielegalne praktyki przedsiębiorców, ale i samych mieszkańców okolicznych terenów. Do takich zanieczyszczeń może dochodzić również przy udziale bakterii, grzybów czy glonów.
Wróćmy jednak to samej rtęci.
Rtęć to metal, występujący w przyrodzie w różnych postaciach chemicznych i fizycznych. Niestety jego wydobycie stanowi jedno z największych źródeł zanieczyszczenia środowiska. W przyrodzie krążenie rtęci pochodzenia naturalnego w postaci pary ma istotny wpływ na jej zawartość w glebie i wodzie. Rtęć elementarna, która znajduje się w wodzie, po utlenieniu tworzy związki do rtęci dwuwartościowej. Pod wpływem różnych czynników biologicznych, a także reakcji chemicznych powstają związki metylo i dimetylortęciowe.
Skąd w rybach tyle rtęci?
Głównym źródłem zanieczyszczenia gleb i wód rtęcią jest przemysł, w tym związany ze spalaniem ropy naftowej oraz węgla, stosowanie niektórych pestycydów w rolnictwie oraz ścieki komunalne. Zatem emisja przemysłowa związków rtęci do rzek może być źródłem śmiertelnych zatruć u ludzi spożywających ryby, zawierające metylortęć.
Rtęć wchłania się u ryb poprzez układ pokarmowy i skrzela. Metylacja rtęci zwiększa zdolność do pokonywania bariery komórkowej, a więc w organizmach wodnych znajduje się tzw. metylortęć. Ponieważ jej biologiczny okres półtrwania wynosi kilkaset dni, im starsza ryba tym więcej w niej rtęci. Niestety drapieżne ryby mogą kumulować ją nawet kilkadziesiąt lat. Zgromadzona rtęć w rybach oraz ptactwie z obszarów zatrutych rtęcią stanowi ogromne zagrożenie dla środowiska i ludzi.
Toksyczne działanie rtęci
Toksyczne działanie na organizm człowieka wywiera przede wszystkim postać zmetylowana, która z łatwością gromadzi się w mózgu i nerkach. Choć w nerkach kumuluje się w największym stopniu, to znacznie większe uszkodzenia występują w ośrodkowym układzie nerwowym. Rtęć z łatwością przenika przez barierę krew-mózg i łożysko. Dlatego też jest szczególnie niebezpieczna dla rozwijającego się organizmu, już w życiu płodowym.
Zatrucia ostre i przewlekłe
Ostre zatrucia występują bardzo rzadko i dotyczą przede wszystkim osób narażonych na zatrucia parami rtęci. Narządem krytycznym są płuca, a objawami są m.in.: zapalenie oskrzeli i płuc, krwotoczne zapalenie jelit, ślinotok, niewydolność krążenia.
Przewlekłe zatrucia rtęcią mogą dotyczyć osób narażonych na kilkutygodniową, a nawet kilkuletnią ekspozycję na niewielkie ilości tego metalu.
Objawy kliniczne przewlekłego zatrucia:
- Zapalenie błony śluzowej dziąseł
- Wypadanie zębów
- Wzmożony dermografizm
- Bóle głowy
- Bóle kończyn
- Zaburzenia snu
- Zaburzenia pamięci i koncentracji
- Drżenie kończyn
- Wzmożona pobudliwość nerwowa
- Zaburzenia móżdżkowe
- Polineuropatie
- Encefalopatie
- Niezborność chodu
- „ Drżące pismo”
Czy warto jadać ryby?
Dobrej jakości ryby powinniśmy jadać ze względu na doskonałe źródła białka i kwasów Omega-3, pełniących w naszych organizmach bardzo ważne funkcje.
Kwasy Omega-3 wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwzakrzepowe, przeciwmiażdżycowe, biorą udział w metabolizmie neuroprzekaźników oraz regulują gospodarkę lipidową. Kwasy DHA odpowiadają m.in. za rozwój mózgu i komórek nerwowych u dzieci. Specjaliści od żywienia rekomendują spożycie 2 porcji ryb w tygodniu.
Jednak z uwagi na liczne zagrożenia dbajmy o jakość spożywanych ryb. Czytajmy etykietki i wybierajmy ryby certyfikowane, które posiadają oznaczenie MSC lub ASC.
Ograniczajmy spożycie ryb drapieżnych tj.: tuńczyk, miecznik oraz ryb hodowlanych tj.: Łosoś i Panga.
Dietoterapia w endometriozie
Współczesne warunki środowiskowe takie jak: zanieczyszczenia środowiska, nieprawidłowa dieta bogata w duże ilości cukrów prostych i dodatków do żywności, długotrwały i przewlekły stres, sprzyjają rozwojowi chorób zapalnych wśród młodych ludzi.
Endometrioza to choroba ginekologiczna, której patogeneza do dziś nie jest do końca wyjaśniona. Choroba ta diagnozowana jest najczęściej u kobiet w wielu rozrodczym i związana jest w występowaniem błony śluzowej trzonu macicy poza jej naturalnym umiejscowieniem. Ogniska zapalne tkanek podobnych do endometrium zlokalizowane są w otrzewnej poza macicą. Najczęstszymi objawami endometriozy są bóle w okolicy miednicy, skurcze jelit, biegunki na przemian z zaparciami, bolesność podczas oddawania moczu czy krwiomocz. Niestety choroba ta diagnozowana jest co raz częściej u co raz młodszych kobiet i wiązać się może z niepłodnością.
Histamina, a hormony płciowe
Jednym z czynników ryzyka endometriozy jest długotrwała ekspozycja na estrogeny. Dzieje się tak dlatego, iż to właśnie estrogeny przyczyniają się do ciągłego wzrostu niewłaściwie umieszczonych komórek endometrium. Estrogeny mogą pobudzać komórki tuczne do produkcji histaminy, ale i mogą obniżać aktywność poziomu DAO, jednego z dwóch głównych enzymów biorących udział w rozkładzie histaminy. Histamina to hormon tkankowy występujący w licznych komórkach, regulujący wiele funkcji w organizmie za pośrednictwem receptorów. Amina ta uwalniana jest za pośrednictwem różnych czynników immunologicznych i nieimmunologicznych tj.: alergia IgE-zależna, stres, dieta obfitująca z aminy biogenne, dysbioza jelitowa, zaburzenia metylacji i związane z nią niedobory witamin z grupy B itp. Oczywiście sama histamina nie jest nam groźna, jednak jej długotrwale utrzymujący się nadmiar, już TAK.
Wiemy, że histamina jest jednym z mediatorów stanu zapalnego. A więc jasne jest, ze przewlekły stan zapalny związany jest długotrwałym, wysokim stężeniem histaminy w organizmie. Okazuje się również, że istnieje związek między nasileniem zespołu bólowego, a poziomem histaminy we krwi obwodowej u pacjentek z endometriozą. Dlatego chorując na endometriozę warto diagnozować się również w kierunku nietolerancji histaminy.
Objawy HIT, a endometrioza
Niestety to my kobiety najczęściej cierpimy z powodu nietolerancji histaminy HIT ( histamine intolerance). Choć uznaje się, że nietolerancja ta dotyczy ok. 1% ludzi na świecie, z wieloletniego doświadczenia klinicznego wiem, że do tej pory nie jest powszechnie i prawidłowo diagnozowana. Najczęstszymi objawami jej nadmiaru w organizmie są: migrenowe bóle głowy, mdłości, bezsenność, nadpotliwość, tachykardia, pokrzywka, katar, zgaga, biegunka, wzdęcia, choroba lokomocyjna, łysienie, zimne dłonie i stopy czy silne bóle menstruacyjne. Oczywiście o samej nietolerancji możesz przeczytać a moim wpisie na blogu https://foodmedcentrum.pl/nietolerancja-histaminy-hit/.
Dieta przeciwzapalna HIT w endometriozie
Wiemy też, że nasza codzienna dieta, aby była zdrowa, powinna charakteryzować się wysokim potencjałem antyoksydacyjnych oraz przeciwzapalnym. Na talerzu powinny dominować świeże warzywa i owoce, produkty wysokobiałkowe, bogate w błonnik pokarmowy czy dobrej jakości nienasycone tłuszcze. Warto również wykluczać produkty alergizujące i nietolerowane, zawierające duże ilości cukrów prostych, wysokoprzetworzone zawierające konserwanty i dodatki do żywności. Dieta przeciwzapalna HIT to dieta eliminująca także wszelkie produkty długodojrzewające, fermentowane oraz te, które mogą pobudzać własne komórki do nadmiernego wyrzutu histaminy np. salicylany, leki czy alkohol. Dieta ta w szybkim czasie może przyczynić się do obniżenia poziom mediatorów zapalnych, a tym samym złagodzenia uporczywych objawy nietolerancji histaminy.
Jeśli zauważasz u siebie niepokojące objawy wiec, że poziom histaminy możesz kontrolować nie tylko poprzez kontrolę spożywanych amin biogennych, fitoestrogenów, ale również poprzez redukcję stresu, odpowiednie nawodnienie oraz odpowiednią ilość snu, zadbanie o metylację i zdrowie jelit. Ważne także abyś kontrolowała poziom homocysteiny i witamin z grupy B, dbała po prawidłową podaż cynku oraz kwasów Omega-3. Postaw na umiarkowaną aktywność fizyczną, jogę lub pilates. Zadbaj o relaks i równowagę w życiu emocjonalnym. Nasza autorska dieta HIT charakteryzuje się silnym potencjałem antyoksydacyjnym oraz niską zawartością produktów wysokohistaminowych oraz tych, które mogą wpływać na komórkowy jej wzrost w organizmie. Bądź kobietą HIT.
Na kryształki najlepsza witamina C i wiśnie
Nieprawidłowy styl życia, nadmierne spożywanie alkoholu czy niewłaściwa dieta bogata w żywność wysoko przetworzoną, prowadzić mogą do wielu chorób o podłożu zapalnym. Jednym z procesów zapalnych jest podwyższony poziom kwasu moczowego, który odkłada się w nerkach lub w stawach, tworząc kryształki soli, tzw. kryształy moczanu sodu. Proces zapalny stawów i towarzyszący mu ból to tzw. dna moczanowa, spowodowana nadmiernym stężeniem kwasu moczowego we krwi, powstałym jako wynik zaburzeń przemiany materii, a dokładniej nieprawidłowości rozpadu puryn. Puryny zaś to aromatyczne związki organiczne produkowane przez organizm, a także dostarczane wraz z pożywieniem.
Przyczyny dny moczanowej
Hiperurykemię stwierdza się, gdy stężenie kwasu moczowego we krwi przekracza 7 mg% (420 μmol/l). Jej przyczyny mogą być pierwotne (genetyczne) lub nabyte, najczęściej związane są z nieprawidłowym sposobem odżywiania. Powstawaniu dny moczanowej sprzyja również stosowanie głodówek, gwałtowne odchudzanie, otyłość, intensywny wysiłek fizyczny oraz nadmierne spożycie produktów bogatych w puryny. Interwencja dietetyczna polega na obniżeniu stężenia kwasu moczowego poprzez ograniczenie podaży związków purynowych z pokarmów.
Puryny w żywności
Najwięcej puryn znajduje się w drożdżach browarniczych, zatem w terapii dny moczanowej nie zaleca się spożywania napojów alkoholowych, a zwłaszcza piwa. Do produktów niewskazanych w diecie zalicza się produkty tj.: mięso wieprzowe, boczek, dziczyznę, cielęcinę, gęsinę, podroby, salceson, salami, słoninę, smalec, wędzone ryby, śledzie, pstrągi, szproty, sardynki, owoce morza, rosoły i zupy gotowane na wywarach, grzyby (z wyjątkiem kurek), cukier spożywczy i wyroby cukiernicze oraz niektóre warzywa tj.: szparagi, kalafior, brukselka, szpinak, papryka czy por.
A co ze strączkami?
W dotychczasowych zaleceniach rośliny strączkowe, ze względu na dużą zawartość puryn, nie były zalecane w diecie osób cierpiących na dnę moczanową. Okazuje się jednak, że spożywanie strączków tj.: fasola, groch, soczewica, nie wpływa istotnie na zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi. Dzieje się tak dlatego, iż produkty odzwierzęce i roślinne różnią się rodzajem oraz biodostępnością puryn. Zatem nie ma potrzeby ograniczania w diecie tych roślinnych źródeł białka.
Dieta w dnie moczanowej
Osoby cierpiące na dnę moczanową powinny zwiększyć podaż płynów do ok. 3 litrów na dobę, aby skutecznie pozbywać się nadmiaru kwasu z organizmu. Nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko wystąpienia ataku dny moczanowej, dlatego tak ważna jest kontrola wagi u osób dotkniętych chorobą.
W diecie nie może zabraknąć dużej ilości surowych warzyw i owoców, naturalnie bezglutenowych zbóż oraz przeciwzapalnych dodatków do potraw, przypraw i ziół tj.: kurkuma, imbir, skrzyp polny, pokrzywa, estragon, liść laurowy, gorczyca, lubczyk, jesion, czarci pazur. Zwiększone spożycie witaminy C oraz właściwa jej suplementacja usprawnia wydalanie kwasu moczowego z organizmu poprzez zwiększenie tempa filtrowania jego do moczu przez nerki oraz zapobieganiu jego ponownemu wchłonięciu. Najlepsza witamina C jest silnym przeciwutleniaczem niwelującym stres oksydacyjny, nasilony w stanach zapalnych organizmu.
Masz kryształki, jedz wiśnie
Wiśnie to bogate źródło witaminy C i A oraz znakomite źródło flawonoidów m.in.: antocyjanów, dzięki którym zawdzięczają ciemnoczerwony kolor. Dzięki dużej zawartości substancji sprzyjających hamowaniu enzymów biorących udział w tworzeniu kryształków kwasu moczowego, zmniejszają objawy stanu zapalnego. A to właśnie stan zapalny odpowiada między za powstawanie charakterystycznego, silnego bólu. Substancje zawarte w wiśniach porównuje się nawet do powszechnie stosowanych, silnych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Poza tym wiśnie chronią układ krążenia i serce przed chorobami, usuwają toksyny i metale ciężkie, skutecznie odtruwając organizm. Aby uniknąć uporczywych ataków dny moczanowej należy spożywać ok. 250g wiśni dziennie, natomiast podczas ataków warto zwiększyć ich spożycie do ok. 450g.
Zespół jelita drażliwego - czy na pewno?
Zespół Jelita Drażliwego jest obecnie jedną z najczęściej diagnozowanych chorób układu pokarmowego. Jak wiadomo etiopatogeneza wielu zaburzeń czynnościowych nie jest nadal do końca poznana. Do zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego zaliczamy dolegliwości takie jak zaparcia, biegunki, skurcze, bóle brzucha, spowolniony pasaż jelitowy, odbijanie, ciężkość poposiłkowa czy nudności. W schorzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego istotnym elementem diagnostyki jest ich różnicowanie z dolegliwościami związanymi z dysbiozą jelitową, przerostami grzybiczymi, nietolerancją histaminy HIT nadwrażliwościami pokarmowymi czy celiakią. Należy pamiętać, iż objawy takie jak bóle brzucha, biegunki, niestrawność, pełność poposiłkowa, odbijanie czy refluks żołądkowo-jelitowy mogą być również związane z przerostem bakteryjnym jelita cienkiego SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth).
W celu diagnozowania przerpstu bakteryjnego SIBO zaleca się wykonanie testu wodorowego lub wodorowo-metanowego.
Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami, w leczeniu zespołu jelita drażliwego należy zwrócić szczególną uwagę na rolę dietoterapii, a w szczególności na eliminację produktów nasilających procesy fermentacji w jelitach (tzw. dieta low FOODMAP). Należy jednak pamiętać, że ta interwencja dietetyczna polega jedynie na łagodzeniu istniejących objawów, ale, bez właściwej diagnostyki i zidentyfikowania źródła problemu, stanowi jedynie rozwiązanie tymczasowe.
W ostatnim czasie istotną rolę w występowaniu wielu schorzeń przewodu pokarmowego przypisuje się niekorzystnym zmianom w mikrobiomie jelitowym, a celowana probiotykoterapia znajduje coraz częściej zastosowanie także u chorych, którzy mają zespół jelita drażliwego i wydaje się być istotnym elementem terapii zaburzeń czynnościowych.
Selen dla odporności i tarczycy
Selen na stres
Pierwiastkiem, który pełni szczególną rolę w kształtowaniu odpowiedzi immunologicznej jest selen. Jest on naturalnym antyoksydantem, niezbędnym do tworzenia enzymu peroksydazy glutationowej. Jako naturalny przeciwutleniacz chroni komórki przed nadmiernym stresem oksydacyjnym. Spadek aktywności peroksydazy glutationowej związany jest ze zbyt małą podażą selenu w diecie i prawdopodobnie prowadzi do gromadzenia się nadmiernej ilości nadtlenku wodoru i uszkadzania komórek. Selen dla odporności wykazuje również silne działanie antynowotworowe i przeciwwirusowe.
Selen dla tarczycy
Selen chroni tarczycę przed skutkami stresu oksydacyjnego oraz uczestniczy w przemianach hormonalnych, aktywując przekształcenie tyroksyny T4 w trójjodotyroninę T3. Jego niedobór zwiększa ryzyko wystąpienia niedoczynności tarczycy i autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy. Niestety niedobór tego pierwiastka może także pogłębiać efekt niedoboru jodu. Selen bierze również udział w odzyskiwaniu kwasu askorbinowego z jego metabolitów oraz tworzy nieaktywne i nietoksyczne kompleksy z metalami ciężkimi tj.: ołów, kadm, rtęć, arsen czy tal. Niektóre badania wykazują iż pierwiastek ten ma wpływ na stan odżywienia w niedożywieniu białkowo-energetycznym oraz na stan zdrowia w schorzeniach neurologicznych. Zalecane dzienne spożycie selenu wynosi wówczas 60-70 ug.
Głównymi źródłami selenu są:
- orzechy,
- ryby i owoce morza,
- podroby,
- mięso,
- jaja,
- czosnek,
- produkty zbożowe,
Jednak zawartość selenu w produktach pochodzenia roślinnego jest zróżnicowana i uzależniona od rodzaju gleby. Wiadomo jest, iż gleba uprawna w Europie ma niewielkie ilości selenu i możemy cierpieć na jego niedobory. Zbyt mała podaż selenu może skutkować zmniejszoną produkcją selenoprotein, które pomagają obniżać stany zapalne, chronią układ immunologiczny i chronią przed powstawaniem wielu chorób.
Objawy niedoboru selenu
Najczęstsze objawy niedoboru selenu w organizmie to skłonność do infekcji, stany depresyjne, zmęczenie, zaburzenia pracy tarczycy, osłabienie, rumień czy zaburzenia płodności. Zwiększone zapotrzebowanie na ten pierwiastek występuje w ciąży oraz podczas laktacji, w diecie wegetariańskiej, w chorobach przewodu pokarmowego, w chorobie autoimmunologicznej tarczycy itp.
Selen w postaci selenometioniny występuje w żywności i jest najefektywniej wykorzystywana przez organizm. Niestety pierwiastek ten może być toksyczny, a jego nadmiar może wiązać się z objawami tj.: utrata włosów, łamliwość paznokci, zmęczenie, nerwowość czy neuropatie. Dlatego przed zastosowaniem suplementacji wyższymi dawkami wykonaj badania oraz skonsultuj się ze specjalistą.
Dieta przeciwzapalna HIT w łuszczycy
Łuszczyca jest to jedna z najczęściej występujących chorób skóry. W ostatnich latach dokonał się znaczny postęp w wyjaśnieniu molekularnych mechanizmów choroby. Wiadomo od niedawana, że łuszczyca nie jest jedynie chorobą skóry, a chorobą ogólnoustrojową. Etiopatogeneza wskazuje na związek z zaburzeniami metabolicznymi tj. otyłość, cukrzyca i choroby sercowo-naczyniowe.
Łuszczyca jest chorobą przewlekłą, o nawrotowym przebiegu i dużym zróżnicowaniu klinicznym. Jest to schorzenie, w którym istotną rolę odgrywają limfocyty Th1, Th17 oraz cytokiny prozapalne. Te mediatory zapalne mają wpływ na działanie insuliny, metabolizm lipidów oraz na adipogenezę, czyli odkładanie się tkanki tłuszczowej. Dlatego też utrzymujący się długotrwale stan zapalny w łuszczycy może mieć potencjalny wpływ na rozwój miażdżycy, cukrzycy i otyłości. Z drugiej zaś strony czynniki zapalne, produkowane w zaburzeniach metabolicznych, mogą wpływać na ujawnienie się lub zaostrzenie istniejących już zmian łuszczycowych.
Dieta w łuszczycy i jej rola
Predyspozycje genetyczne determinują wystąpienie łuszczycy, jednak to warunki środowiskowe wpływają na ujawnienie się zmian chorobowych. Dieta w łuszczycy, czyli przeciwzapalna, ze zwiększoną podażą kwasów omega-3, witaminy A, beta karotenu oraz z ograniczeniem cukrów prostych, mięsa, nabiału i glutenu znacznie łagodzi zmiany chorobowe i wydłuża okres remisji.
Dieta w łuszczycy ograniczająca spożycie kwasu ARA arachidonowego (duże spożycie produktów odzwierzęcych) prowadzi do obniżenia prozapalnego leukotrienu B4.
Istnieją teorie, ze dieta wegetariańska - wegańska może poprawić przebieg choroby w wyniku poprawy profilu eikozanoidowego, a także z powodu wyrównania niedoborów potasu, co prowadzi do większej biosyntezy kortyzolu, mającego działanie przeciwzapalne.
U pacjentów z otyłością należy wprowadzić dietę niskoenergetyczną w celu obniżenia BMI. Zmniejszenie masy ciała już o 5-10% poprawia odpowiedź terapeutyczną zmian łuszczycowych na leczenie cyklosporyną u pacjentów otyłych. Stosowanie diety niskoenergetycznej wpływa na wydłużenie remisji zmian łuszczycowych po skutecznym leczeniu metotreksatem.
Indeks glikemiczny
W chorobach skóry bardzo korzystną interwencją żywieniową jest zastosowanie diety z ubogowęglowodanowej z obniżonym indeksem glikemicznym. Dieta bogatowęglowodanowa, z wysokim indeksem glikemicznym związana jest z hiperglikemią i reaktywną hiperinsulinemią. Wysokie stężenia insuliny mogą prowadzić do wzmożonej poliferacji nabłonka w obrębie mieszków włosowych, keratynizację oraz sekrecję łoju. Dlatego też pacjentom z łuszczycą zalecamy ograniczenie cukru, słodyczy oraz produktów o wysokim indeksie glikemicznym.
Produkty mleczne
Insulinopodobny czynnik wzrostu IGF, insulina, GH wywierają różnoraki wpływ na gruczoły łojowe. Czynnik IGF wpływa na wzrost ich ilości. Spożywanie mleka prowadzi do podwyższenia poziomu w surowicy IGF-1. Ponadto produkty mleczne są źródłem substancji hormonalnych wpływających na rozwój niektórych chorób skóry. Testosteron endogenny zawarty w mleku przekształca się do dihydrotosteronu ( DHT), który pobudza jednostkę włosowo-łojową. IGF-1 wpływa na stymulację syntezy androgenów w jajnikach i w jądrach oraz hamowanie syntezy wątrobowej globuliny wiążącej hormony płciowe (SBHG), co powoduje zwiększenie dostępności androgenów. IGF-1 oraz androgeny zwiększają produkcję wydzieliny łojotokowej.
Kwasy Omega-3
W diecie powinny dominować nienasycone kwasy tłuszczowe, szczególnie kwasy Omega-3, a wyeliminowane tłuszcze nasycone, które są prozapalne i niestety dominują w naszej codziennej diecie. Tłuszcze nasycone podwyższają IGF-1.
Bardzo istotny w naszej diecie jest również stosunek w diecie kwasów Omega-3 do kwasów Omega-6 odgrywa istotną rolę w modulowaniu stanu zapalnego skóry. Kwasy Omega-6 wykazują działanie prozapalne i powinny zostać wyeliminowane z codziennej diety. Bogatymi źródłami tych kwasów są przede wszystkim olej roślinne tj.: olej słonecznikowy, z pestek dyni, pestek winogron. W diecie powinny znajdować się jak największe ilości Omega-3 pochodzących z tłuszczów ryb, oleju lnianego.
Dieta bezglutenowa
Spożycie zbóż zawierających gluten powoduje zapalenie błony śluzowej jelita cienkiego i atrofię kosmków jelitowych, co powoduje zaburzenia wchłaniania. Gluten występuje w pszenicy, życie, jęczmieniu, pszenżycie, owsie i orkiszu.
U osób chorych na łuszczycę stwierdzono w kilku badaniach częstsze występowanie bezobjawowej enteropatii glutenozależnej.
W diagnostyce celiakii oznacza się przeciwciała IgG i IgA przeciwko gliadynie ( AGA), transglutaminazie tkankowej ( anty-tTG) i endomysium mięśni gładkich ( IgAEmA).
Część doniesień potwierdza poprawę zmian łuszczycowych po zastosowaniu diety bezglutenowej przy współwystępującej celiakii, a nawet u pacjentów bez celiakii, ale z dodatnimi przeciwciałami przeciwko AGA.
Pacjentom bez zdiagnozowanej celiakii zalecamy wprowadzenie tymczasowej diety bezglutenowej na okres 3 miesięcy.
Rola antyoksydantów
Przewlekły stan zapalny w zmianach łuszczycowych wpływa również na zwiększoną produkcję wolnych rodnikówtlenowych ( ROS) prowadząc do nadmiernego stresu oksydacyjnego.
Wykazano w badaniach, że dieta bogata w naturalne antyoksydanty tj. witamina C, A, E, bioflawonoidy, beta karoten, sprzyja poprawie zmian skórnych. Podobne działanie ma suplementacja selenem. U pacjentów z łuszczycą obserwuje się zmniejszone stężenie selenu, co może być czynnikiem rozwoju choroby.
Rola witaminy D3
U pacjentów z ciężkim przebiegiem łuszczycy obserwuje się znaczne obniżenie stężenia witaminy D3. Witamina D3 odgrywa ważną rolę w zmniejszaniu ryzyka chorób autoimmunizacyjnych, układu krążenia czy niektórych typów nowotworów.
Witaminy z grupy B
Badanie wykazały własności immunomodelujące witaminy B12. Wiele leków w terapii łuszczycy powoduje obniżenie witamin z grupy B oraz wzrost toksycznej homocysteiny.
Alkohol
U mężczyzn z łuszczycą nadużywających alkoholu (>80gr/d) uzyskuje się mniejsze efekty leczenia łuszczycy. Mężczyźni pijący ok. 43 gr alkoholu/d są bardziej narażeni na wystąpienie łuszczycy, niż pijący tylko 21 gr/d. Alkohol powoduje poszerzenie naczyń, ułatwiając migrację komórek zapalnych i stymuluje uwalnianie histaminy.
Histamina, a stan zapalny skóry
Histamina jest aminą biogenną, która jako hormon tkankowy, odpowiada za wiele ważnych funkcji w organizmie.
Sama histamina nie stanowi dla nas zagrożenia, gdyż w prawidłowych warunkach rozkłada się szybko do nieszkodliwych metabolitów. Odpowiada za regulację wielu funkcji w organizmie tj.: produkcja soków żołądkowych, regulacja hormonów, snu, łaknienia czy temperatury. Jednak jej nadmiar może nieść za sobą szereg groźnych konsekwencji. Histamina jest promotorem stanu zapalnego, a jej rola w chorobach skóry jest znana. Nadmiar histaminy w organizmie może się manifestować m.in.: pokrzywką, obrzękiem naczynioruchowym, trądzikiem różowatym, zapaleniem skóry, a także łuszczycą. Dlatego naszym pacjentom proponujemy dietę eliminacyjną i antyhistaminową HIT. Opracowana przez nas przeciwzapalna dieta HIT już po kilku tygodniach, od jej zastosowania, prowadzi do poprawy stanu skóry i poprawy komfortu życia pacjentów. O nietolerancji histaminy możesz przeczytać na naszym blogu.
Dieta HIT w Hashimoto
Choroba Hashimoto
Choroba Hashimoto uznana jest za najbardziej powszechną, przewlekłą chorobę o podłożu autoimmunologicznym. U ponad 90% pacjentów współwystępuje również niedoczynność tarczycy. Kobiety e zdecydowanie większym odsetku zapadają na tą chorobę. Pomimo, iż etiologia choroby jest nadal nieznana, co raz częściej wskazuje się czynniki takie jak: infekcje wirusowe, długotrwały stres, predyspozycje genetyczne czy leki wykazujące działanie immunomodelujące.
W przypadku wystąpienia choroby Hashimoto dieta wymaga dodatkowych modyfikacji. Powinna być ona dobierana indywidualnie na podstawie wyników badań i dolegliwości pacjentki. Z diety należy wykluczać produkty nietolerowane oraz ograniczać te, które mogą zaburzać pracę tarczycy. Uznaje się, że dieta powinna opierać się na zasadach diety śródziemnomorskiej. No właśnie. Czy wszystkie produkty z diety śródziemnomorskiej będą służyć pacjentkom z chorobami tarczycy?
Kwasy Omega-3
W diecie należy zwiększyć podaż nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3, które wykazują silne działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Głównym źródłem tym kwasów jest, olej lniany, ryby morskie, olej z wiesiołka, olej czarnuszki. 2 porcje ryb w tygodniu zapewniają odpowiednie spożycie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, zwłaszcza EPA i DHA.
Ciemnoczerwone owoce
Wiemy, że dieta w Hashimoto powinna charakteryzować się wysokim potencjałem przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym. W związku z tym warto włączyć do diety produkty bogate w bioflawonoidy, które charakteryzują się właściwościami przeciwnowotworowymi, przeciwmiażdżycowymi, detoksykującymi czy moczopędnymi. W diecie przeciwzapalnej HIT powinny dominować ciemnoczerwone owoce tj.: wiśnie, porzeczki, żurawinę, aronię, czerwone winogrona czy jagody.
Witamina D3, a Hashimoto
Wiele osób z chorobą Hashimoto cierpi na niedobry witaminy D3. Przypuszcza się, że niedobory witaminy D3 zwiększają ryzyko chorób z autoagresji w tym choroby Hashimoto. Ponadto, badania wskazują na zależność pomiędzy niedoborem tej witaminy, a zdolnością wydzielniczą tarczycy. Suplementacja witaminą D3 powinna być stałym elementem leczenia choroby Hashimoto. Witamina D3 syntetyzowana jest z promieni słonecznych i w żywności występuje w niewielkich ilościach. Warto wykonać badanie poziomu [25(OH)D] , dostosować odpowiednią dawkę i włączyć do codziennej suplementacji.
Gluten i nabiał w Hashimoto
Obecnie nie ma wskazań do wprowadzenia bezwzględnie diety bezglutenowej w chorobie Hashimoto, choć istnieją badania sugerujące, że spożywanie glutenu może mieć pewien wpływ na choroby z autoagresji. Ze względu częste współwystępowanie celiakii i Hashimoto, Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii Hepatologii i Żywienia Dzieci ESPGHAN rekomenduje wykonanie badań w kierunku celiakii u osób z autoimmunizacyjnymi chorobami tarczycy. W wielu przypadkach stosowanie diety bezglutenowej może znacznie zmniejszać stymulację układu immunologicznego i łagodzić procesy autoagresji. Całkowita eliminacja nabiału nie jest rekomendowana w przypadku braku alergii na białka mleka krowiego. Warto jednak zwracać uwagę na tę grupę produktów, ponieważ jej wpływ na postępowanie choroby Hashimoto jest wciąż badany.
Aby wesprzeć układ immunologiczny w walce z chorobą z pewnością należy eliminować z diety wszelkie alergeny, nietolerowane produkty oraz żywność wysoko przetworzoną. Zadbać o prawidłowy sen i podaż wody oraz zredukować stres.
Dieta antyhistaminowa HIT
Z wieloletniego doświadczenia wiem, że dieta przeciwzapalna HIT to doskonała propozycja dla Pań chorujących na Hashimoto, które na co dzień zmagają się z licznymi dolegliwościami tj.: bóle głowy, zmiany ciśnienia, tachykardie, pokrzywka, choroby skóry, zgaga, łysienie, bezsenność czy wzdęcia. O nietolerancji histaminy przeczytasz TUTAJ. Eliminacja pewnych produktów z diety już po kilku dniach może złagodzić wiele uporczywych dolegliwości. Nasza autorska dieta HIT to idealna propozycja dla tych pań, które chcą pozbyć się przykrych dolegliwości i odzyskać zdrowie.
Dyniowa zupa krem z imbirem
Dyniowa zupa krem z imbirem
Składniki na zupę:
Dynia piżmowa ( 1 średnia sztuka)
Mleczko kokosowe ( 1 puszka)
Pasta curry ( 1/3 sztuki)
Kurczak 300g ( opcjonalnie kostka warzywna)
Przyprawy: sól, pieprz, papryka słodka, papryka chili, suszona lub świeża kolendra, świeży imbir
Sposób przygotowania: Zagotuj niewielką ilość osolonej wody. Dodaj mięso , pokrojoną w kostkę dynię, mleczko kokosowe, pastę curry oraz kolendrę. Gotuj przez godzinę pod przykryciem. Następnie zmiksuj na jednolitą masę oraz dopraw do smaku. Do zupy możesz dodać tarkowany imbir.
Smacznego!