Nietolerancja histaminy HIT ( Histamine Intolerance)
Nietolerancje pokarmowe są coraz częściej diagnozowane wśród dorosłych. Choć uznaje się, że nietolerancja histaminy HIT (Histamine Intolerance) występuje niezbyt często, to w naszej praktyce klinicznej obserwujemy znaczny jej wzrost, szczególnie wśród kobiet. Zanim opiszę czym jest sam HIT, wyjaśnię pojęcie samej histaminy.
Czy jest histamina?
Histamina jest aminą biogenną, która jako hormon tkankowy, odpowiada za wiele ważnych funkcji w organizmie. Produkowana jest i uwalniana przez komórki tuczne oraz wiele innych komórek należących do układu odpornościowego, nerwowego, czy chociażby ściany żołądka. Swoje swoiste działanie wykazuje głównie doraźnie, choć przenoszona może być również poprzez płyny ustrojowe do innych tkanek. Do uwalniania tej aminy może dochodzić w wyniku reakcji na specyficzny alergen czyli w wyniku reakcji alergicznej, ale także poprzez stymulację różnymi czynnikami nieimmunologicznymi, tj., niedotlenieniem, stresem emocjonalnym, fizycznym, urazem, zmianą temperatury itp. Sama histamina nie stanowi dla nas zagrożenia, gdyż w prawidłowych warunkach rozkłada się szybko do nieszkodliwych metabolitów. Odpowiada za regulację wielu funkcji w organizmie tj.: produkcja soków żołądkowych, regulacja hormonów, snu, łaknienia czy temperatury. Jednak jej nadmiar może nieść za sobą szereg groźnych konsekwencji.
Objawy nietolerancji histaminy HIT
Histamina swoje działanie wywiera poprzez białka, receptory histaminowe. Do tej pory zostały odkryte cztery receptory (H1, H2, H3, H4) zlokalizowane w różnych komórkach w całym organizmie. Objawy kliniczne najczęściej przypominają objawy klasycznej reakcji alergicznej tj. pokrzywka, zaczerwienienie skóry czy katar. Choć należy zaznaczyć, iż objawy te mogą mieć zróżnicowane nasilenie oraz manifestować się wieloukładowo.
Działanie histaminy na skórę powoduje świąd, zaczerwienienie; na układ nerwowy: bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia rytmu dobowego, regulacji temperatury i przyjmowania pokarmów, na układ krążenia: tachykardię, arytmię, spadek bądź wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Do najczęstszych objawów gastroenterologicznych należą: ból brzucha, wzdęcia biegunka tzw. katar jelit czy zwiększona sekrecja kwasu żołądkowego.
Diagnostyka oraz możliwości leczenia nietolerancji histaminy
Aktualnie nie istnieją standaryzowane metody diagnostyki nietolerancji histaminy. Rozpoznanie nietolerancji histaminy bywa często kłopotliwe ze względu na jej nieswoisty charakter i interdyscyplinarne objawy. W przypadku osób, u których podejrzewa się występowanie HIT, powinno się wykonać pomiar aktywności enzymu DAO oraz poziom samej histaminy w surowicy. Niektórzy autorzy wskazują aby określić poziom histaminy w kale, inni zaś zalecają wykonanie testu punktowego z histaminą + 50 (TPH+50) w celu pomiaru bąbla i rumienia. Jednak w praktyce na dzień dzisiejszy nie stosuje się tego typu diagnostyki.
W leczeniu nietolerancji histaminy zalecana jest dieta antyhistaminowa HIT z ograniczeniem spożycia produktów bogatych w histaminę oraz produktów stymulujących jej wyrzut z komórek. Za bogate w histaminę uważa się przede wszystkim produkty poddawane procesom fermentacji i dojrzewania. Natomiast do stymulatorów zalicza się przez wszystkim naturalne salicylany, benzoesany, niektóre związki chemiczne i niektóre leki. Poziom histaminy można regulować włączając do diety enzym DAO oraz odpowiednią suplementacją przygotowaną przez specjalistę.
