Przerost bakteryjny SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to pojawienie się i rozrost w jelicie cienkim bakterii, które fizjologicznie w największej ilości bytują w jelicie grubym. Rzadziej zdarzają się przypadki przerostu gatunków, które na co dzień bytują w jelicie cienkim. Gdy jeden z mechanizmów jelit nie działa prawidłowo, może wówczas dojść do kolonizacji bakterii w miejscu, które nie jest dla nich przeznaczone.
Do najczęstszych przyczyn SIBO zaliczamy:
- wady anatomiczne,
- podeszły wiek,
- długotrwała farmakoterapia,
- niedobory odporności,
- niedożywienie,
- dieta obfitująca w żywność wysoko przetworzoną,
- achlorchydia ( bezkwaśność)
- choroby z autoagresji,
- nietolerancje pokarmowe, w tym celiakia
Do najczęstszych objawów SIBO zaliczamy:
- bóle brzucha
- nudności
- wymioty
- wzdęcia
- gazy
- chroniczne zaparcia i biegunki (wodniste i tłuszczowe)
- odbijanie
- objawy alergii
- astma
- niepokój
- stany lękowe, depresyjne
- spadek wagi
- refluks
- zgaga
- anemia
- nietolerancje pokarmowe
- bóle stawów
- fibromialgia
- problemy skórne
- zespół niespokojnych nóg
- zespół przewlekłego zmęczenia
- ataksja
- rumień guzowaty
Diagnostyka SIBO polega na wykonaniu testu wodorowego lub wodoro-metanowego.
Leczenie SIBO opiera się głównie na farmakoterapii. Po zakończeniu leczenia należy wprowadzić tymczasowo dietę eliminacyjną Fodmap i HIT. Wielu pacjentów ze zdiagnozowanym SIBO boryka się z nietolerancją histaminy HIT. Sama histamina, jako hormon tkankowy pełni w naszym organizmie szereg funkcji za pośrednictwem receptorów. Jedynie brak równowagi między wytwarzaniem histaminy, a zdolnością do jej redukcji. Najczęstsze objawy nietolerancji histaminy ze strony przewodu pokarmowego to biegunki, wzdęcia, kolki brzuszne czy zgaga.
FODMAP polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu węglowodanów i pochodnych od nich alkoholi, które są słabo przyswajane przez jelito cienkie, a fermentując są pokarmem dla bakterii powodujących wzdęcia i nieprawidłową pracę jelit.
Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie FODMAP?
– Oligosacharydy: Należą do nich między innymi fruktany (pszenica, topinambur, czosnek, cebula, buraki, brukselka, brokuły, dynia ) i galaktany (warzywa strączkowe).
– Disacharydy: to przede wszystkim laktoza, cukier mleczny (wszystkie przetwory mleczne nie oznaczone jako bezlaktozowe) i sacharoza (cukier stołowy).
– Monosacharydy: to glukoza, galaktoza i fruktoza. Spośród nich najwięcej problemów przysparza fruktoza, czyli cukier prosty występujący głównie w owocach. Szczególnie skoncentrowana jest w sokach owocowych i owocach suszonych. Szczególnie ważne jest, by wyeliminować produkty, które zawierają więcej fruktozy niż glukozy (fruktoza jest wówczas gorzej wchłaniana), czyli jabłka, mango, arbuzy, wiśnie, miód czy syrop glukozowo-fruktozowy.
– Poliole: to np: ksylitol, mannitol, sorbitol. Różnego rodzaju poliole znajdujące się w produktach tj.: jabłka, morele, wiśnie, jeżyny, brzoskwinie, grzyby, seler, kalafior czy awokado, w produkty przetworzone i zboża.
HIT polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu produktów poddanych fermentacji, długodojrzewających oraz produktów tzw. liberatorów histaminy.
Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie HIT?
– produkty wysokohistaminowe: długodojrzewające sery, mięso, ryby,
– produkty fermentowane i kiszone: maślanka, kefir, kiszone ogórki, kapusta
– owoce morza, wędzone ryby
– cytrusy, truskawki
– pomidory, bakłażan, awokado
– kakao
– pszenica, drożdże
– wino, szampan
Protokół dietetyczny składa się z dwóch faz.
- Pierwsza trwa około 6-8 tygodni i polega na unikaniu produktów bogatych w FODMAP i HIT.
- Druga faza jest znacznie dłuższa i zależy od reakcji danej osoby na wprowadzane z powrotem do diety niektórych produktów. Nowe pokarmy należy wprowadzać pojedynczo, raz na kilka dni, obserwując reakcję. Nie powinno się zbytnio przedłużać stosowania diety, ponieważ eliminacja wielu warzyw i owoców może prowadzić do niedoborów błonnika, witamin i minerałów.
Należy zdecydowanie pamiętać, że to dieta, która najprawdopodobniej nie wyleczy przyczyn ale pozwoli pozbyć nam się wielu przykrych dolegliwości, ale nie zwalnia nas to z szukania źródeł stanu, w jakim się znaleźliśmy.
Dietoterapia powinna być stosowana tymczasowo, najlepiej pod okiem specjalisty. Szablon diety FODMAP + HIT znajduje się TUTAJ

Bądź na bieżąco
Zapisz się i otrzymuj jako pierwsza informacje o nowych wpisach i nowościach z Foodmed Centrum.
Jesteśmy dla Ciebie i dzielimy się z Tobą cenną wiedzą z zakresu odżywiania i zdrowia.
Przygotowujemy dla Ciebie też dużo fajnych darmowych materiałów, z których skorzystasz w codziennym życiu.
A parę chwil po zapisie otrzymasz całkowicie za darmo jeden dzień z naszych diet online.