Selen na stres
Pierwiastkiem, który pełni szczególną rolę w kształtowaniu odpowiedzi immunologicznej jest selen. Jest on naturalnym antyoksydantem, niezbędnym do tworzenia enzymu peroksydazy glutationowej. Jako naturalny przeciwutleniacz chroni komórki przed nadmiernym stresem oksydacyjnym. Spadek aktywności peroksydazy glutationowej związany jest ze zbyt małą podażą selenu w diecie i prawdopodobnie prowadzi do gromadzenia się nadmiernej ilości nadtlenku wodoru i uszkadzania komórek. Selen dla odporności wykazuje również silne działanie antynowotworowe i przeciwwirusowe.
Selen dla tarczycy
Selen chroni tarczycę przed skutkami stresu oksydacyjnego oraz uczestniczy w przemianach hormonalnych, aktywując przekształcenie tyroksyny T4 w trójjodotyroninę T3. Jego niedobór zwiększa ryzyko wystąpienia niedoczynności tarczycy i autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy. Niestety niedobór tego pierwiastka może także pogłębiać efekt niedoboru jodu. Selen bierze również udział w odzyskiwaniu kwasu askorbinowego z jego metabolitów oraz tworzy nieaktywne i nietoksyczne kompleksy z metalami ciężkimi tj.: ołów, kadm, rtęć, arsen czy tal. Niektóre badania wykazują iż pierwiastek ten ma wpływ na stan odżywienia w niedożywieniu białkowo-energetycznym oraz na stan zdrowia w schorzeniach neurologicznych. Zalecane dzienne spożycie selenu wynosi wówczas 60-70 ug.
Głównymi źródłami selenu są:
- orzechy,
- ryby i owoce morza,
- podroby,
- mięso,
- jaja,
- czosnek,
- produkty zbożowe,
Jednak zawartość selenu w produktach pochodzenia roślinnego jest zróżnicowana i uzależniona od rodzaju gleby. Wiadomo jest, iż gleba uprawna w Europie ma niewielkie ilości selenu i możemy cierpieć na jego niedobory. Zbyt mała podaż selenu może skutkować zmniejszoną produkcją selenoprotein, które pomagają obniżać stany zapalne, chronią układ immunologiczny i chronią przed powstawaniem wielu chorób.
Objawy niedoboru selenu
Najczęstsze objawy niedoboru selenu w organizmie to skłonność do infekcji, stany depresyjne, zmęczenie, zaburzenia pracy tarczycy, osłabienie, rumień czy zaburzenia płodności. Zwiększone zapotrzebowanie na ten pierwiastek występuje w ciąży oraz podczas laktacji, w diecie wegetariańskiej, w chorobach przewodu pokarmowego, w chorobie autoimmunologicznej tarczycy itp.
Selen w postaci selenometioniny występuje w żywności i jest najefektywniej wykorzystywana przez organizm. Niestety pierwiastek ten może być toksyczny, a jego nadmiar może wiązać się z objawami tj.: utrata włosów, łamliwość paznokci, zmęczenie, nerwowość czy neuropatie. Dlatego przed zastosowaniem suplementacji wyższymi dawkami wykonaj badania oraz skonsultuj się ze specjalistą.